427 To Theo van Gogh. Nuenen, between about Monday, 21 and Thursday, 24 January 1884.

metadata

No. 427 (Brieven 1990 428, Complete Letters 354)
From: Vincent van Gogh
To: Theo van Gogh
Date: Nuenen, between about Monday, 21 and Thursday, 24 January 1884

Source status

Original manuscript

Location

Amsterdam, Van Gogh Museum, inv. no. b385 V/1962

Date

Vincent gives Theo more details about their mother’s condition. Several days must have passed since her accident on 17 January – he talks about ‘gloomy days’ (l. 5) – because the doctor has meanwhile been to see her several times. The letter must in any event have been written before Friday, 25 January, for he says ‘once we’ve got through the first week’ (l. 25). Although the exact date cannot be established, the letter must have been written between about Monday, 21 and Thursday, 24 January 1884.

Ongoing topic

Mrs van Gogh’s broken leg (423)

original text

1r:1

Waarde Theo,

Tot heden blijft het met Moe betrekkelijk goed. in zoo ver dat het been in zijn verband blijft zoo als het gezet is.

Maar het zijn anders wel sombere dagen. En voor Moe zelf zal het liggen vrees ik op den duur nog veel moeielijker worden.

Wij spraken dezer dagen er nog over naar aanleiding van Uw brief waarin ge zegt dat gij er over denkt om te komen. Het zou zeer zeker voor Moe eene groote vreugde zijn U te zien maar toch, van een anderen kant bezien is er iets waar men voorzigtig mee moet zijn.

En dat is het er mee verbonden afscheid als ge weer weg zoudt moeten. En dan zou het kunnen zijn Moe indien ge kwaamt ging denken het een teeken was dat het erg naar met haar is gesteld. Toch dat Moe erg blij met Uw komst zou zijn is zeker.

De dokter heeft bij ieder van zijn bezoeken gezegd dat het zoo goed ging als het kon en ik geloof dat als de eerste 8 dagen achter den rug zijn zonder ’t been uit zijn verband geschoten is, dit reeds een groot ding gewonnen zal zijn.

1r:2

Ik schrijf U eens over Uw komen omdat, gesteld gij zoudt het doen, ik het wel raadzaam zou vinden dat gij niet kwaamt verrassen maar Moe er eerst over schreeft.

Indien ’t ongelukkigerwijs verergeren mogt zoo zouden we natuurlijk telegrafeeren, daar kunt gij steeds op aan. Natuurlijk is ’t een kwestie die absoluut slechts door U zelf kan beslist worden, of ge komen zult of niet. Bepaald en direkt gevaar is er niet maar onmogelijk kan men voorzien hoe het verder zal gaan.

Wil houdt zich uitmuntend.

Pa heeft U zeker wel alle bijzonderheden geschreven en zal dezer dagen U opnieuw schrijven.

Mijn hoofd staat niet naar schrijven en ik heb er weinig tijd voor wegens als ik niet bij Moe ben ik hier vlak in de buurt bij een wever zit, waar ik 2 geschilderde studies van onder handen heb.1

Schrijf mij eens spoedig, met een handdruk.

t. à t.

Vincent

Beschouw dit schrijven niet als of ik zeide ik het niet goed zou vinden gij kwaamt – doe daarmede zooals Uw gevoel en de omstandigheden uitwijzen – doch ik schrijf er over uit voorzorg opdat ingeval gij komen mogt ge ’t niet onverwacht moet doen m.i., omdat Moe welligt schrikken mogt of de emotie van het afscheid later te sterk zijn.

translation

1r:1

My dear Theo,

So far things are still going relatively well with Ma, in so far as the leg is staying in position as it was set.

But otherwise these are gloomy days. And I’m afraid that in the long run lying will become very much more difficult for Ma herself.

We talked about it these last few days with reference to your letter, in which you say that you’re thinking of coming. It would certainly be a great joy for Ma to see you, but all the same, looked at from the other side it’s something we have to be careful about.

And that’s the associated parting when you had to leave again. And then it could be that Ma might think, if you came, that it was a sign that she was in a bad way. Yet it’s certain that Ma would be very happy if you came.

At each of his visits the doctor has said that it was going as well as it could, and I believe that once we’ve got through the first week without the leg coming out of position, this will be a big gain in itself. 1r:2

I just write to you about your coming because, suppose you should do it, I would think it advisable that you did not come and surprise her, but wrote to Ma about it first.

Should there unfortunately be any turn for the worse, we would of course telegraph, you can always depend on that. Of course, whether you come or not is a question that can absolutely only be decided by you. There’s no particular and immediate danger, but it’s impossible to foresee how things will go.

Wil is bearing up admirably.

Pa has certainly written to tell you all the particulars, and will write to you again soon.

I can’t keep my mind on writing and I have little time for it, because when I’m not with Ma I’m at a weaver’s nearby, where I’m working on 2 painted studies.1

Write to me soon, with a handshake.

Ever yours,

Vincent

Do not regard this letter as if I said that I wouldn’t approve if you came — do with it as your feelings and the circumstances dictate — but I write about it as a precaution, so that if you do come, you mustn’t do it unexpectedly in my view, because it might be a shock to Ma, or the emotion of the later parting be too strong.

notes

1. It not possible to identify these painted studies of a weaver with certainty, but the likelihood is that they are Weaver (F 26 / JH 450 ) and Weaver facing right (F 162 / JH 457 ). Cf. also letter 428.